کشاورزان چگونه موز را برداشت و فرآوری می‌کنند

موز یک میوه محبوب در بسیاری از کشورهاست و در مناطق گرمسیری سراسر جهان کشت می‌شود. سفر موز از یک گیاه جوان به بازار مصرف شامل مراحل مهمی است که هر کدام به تخصص کشاورزان نیاز دارد.

کشاورزان موزها را با فاصله ۲ تا ۳ متر می‌کارند تا بدون رقابت برای نور خورشید رشد کنند. نهال‌ها حدود ۳۰ سانتی‌متر در خاک کاشته می‌شوند. این عمق به تثبیت گیاه کمک کرده و از واژگونی آن، به‌ویژه هنگام باردهی خوشه‌های سنگین موز، جلوگیری می‌کند.

کشاورزان باید برگ‌های بیمار یا خشک‌شده را حذف کنند تا از گسترش بیماری جلوگیری کرده و فرآیند فتوسنتز را بهبود بخشند. هنگامی که گل‌ها شکوفا می‌شوند و موزها بیشتر رشد می‌کنند، کشاورزان خوشه‌های موز را با کیسه‌هایی می‌پوشانند تا از حمله حشرات به میوه‌های جوان جلوگیری کنند. حفظ دمای یکنواخت در داخل کیسه پلاستیکی برای رنگ و رشد میوه بسیار مهم است.

آنها همچنین موزهای اضافی را حذف می‌کنند تا مواد مغذی به طور متمرکز به گیاه منتقل شوند. هرس کردن به کنترل ساختار خوشه کمک می‌کند و نگهداری را آسان‌تر می‌کند. این کار موجب رشد قوی گیاه و حداکثر بازده میوه می‌شود.

معمولاً برداشت زمانی آغاز می‌شود که موزها هنوز سبز هستند، زیرا آنها در طول نگهداری و حمل‌ونقل رسیده می‌شوند. انواع کوتاه موز حدود ۱۱ تا ۱۴ ماه پس از کاشت آماده برداشت می‌شوند، در حالی که انواع بلند‌تر حدود ۱۶ ماه زمان می‌برند. زمان بین گلدهی تا برداشت یک خوشه موز معمولاً حدود ۳ تا ۴ ماه است.

علائم برداشت موز:

• پژمردگی برگ‌های بالایی.
• تغییر رنگ میوه از سبز تیره به سبز روشن.
• افتادن نوک گل.

موزها کاملاً چاق و سفت می‌شوند و کارگران از چاقو برای بریدن کل خوشه موز استفاده می‌کنند. فرآیند برداشت نیاز به مهارت بالا و کار فشرده دارد. موزها روی وسایل نقلیه مجهز به بالشتک قرار می‌گیرند تا از کبودی جلوگیری شود. این مرحله بسیار مهم است زیرا موزهای کبود در بازارهای بین‌المللی به سختی فروش می‌روند.

انتقال و فرآوری موز:

هر خوشه موز می‌تواند وزنی بین ۳۰ تا ۵۰ کیلوگرم داشته باشد. بنابراین، کشاورزان اغلب از فوم روی شانه‌های خود استفاده می‌کنند تا از آسیب جلوگیری کنند. تیم برداشت معمولاً حداقل دو نفر نیاز دارد: یکی برای برش خوشه با چاقو و دیگری برای حمایت از خوشه تا از آسیب دیدن آن جلوگیری شود.

سپس کشاورزان خوشه‌های موز را به یک سیستم قرقره متصل می‌کنند که برای انتقال موزها از مزرعه به نقاط جمع‌آوری استفاده می‌شود. این سیستم به خصوص در مزارع موز واقع در مناطق تپه‌ای بسیار مفید است.

شستشو و بسته‌بندی:

پس از خروج از مزرعه، موزها بلافاصله به منطقه فرآوری منتقل می‌شوند، جایی که شسته و مرتب می‌شوند. کارگران ماهر خوشه‌های بزرگ موز را به خوشه‌های کوچک‌تر تقسیم کرده و آنها را در آب تمیز می‌خیسانند. شستشوی دوم، هرگونه آلودگی یا ناخالصی باقی‌مانده را از بین می‌برد.

موزها ظرف ۱۰ تا ۱۲ ساعت پس از برداشت پیش‌سرد می‌شوند تا فرآیند رسیدن کند شود و ضایعات پس از برداشت کاهش یابد، که این امر بازارپسندی آنها را بهبود می‌بخشد. کارگران، خوشه‌های موز را به قسمت‌های کوچک‌تر تقسیم کرده و وزن هر سینی را بررسی می‌کنند تا از یکنواختی محصول اطمینان حاصل کنند. موزها در جعبه‌هایی بسته‌بندی شده و در دمای ۱۳ تا ۱۴ درجه سانتی‌گراد نگهداری می‌شوند تا تازگی آنها تا رسیدن به بازارهای بین‌المللی حفظ شود.

تولید چیپس موز:

موزها به دلیل طعم عالی و فواید سلامتی‌شان محبوب هستند، اما به سرعت تجزیه می‌شوند و نگهداری طولانی‌مدت آنها دشوار است. به همین دلیل، مردم اغلب موز را برای افزایش ماندگاری آن به صورت سرخ‌شده فرآوری می‌کنند.

روغن سرخ‌کردنی، مقداری از آب موز را خارج کرده، نشاسته را ژلاتینه می‌کند، آنزیم‌ها را از بین می‌برد و محصولی ترد با عطر و طعم خاص ایجاد می‌کند. کارگران ماهر، موزها را با دست پوست می‌گیرند و ماشین‌های برش، آنها را به برش‌های نازک ۳ تا ۵ میلی‌متری تبدیل می‌کنند. در حین سرخ‌کردن، کارگران موزها را به طور مداوم هم می‌زنند تا هر دو طرف به طور یکنواخت ترد شوند.

تولید الیاف موز:

علاوه بر مواد غذایی، کشاورزان می‌توانند از ساقه‌های موز، الیاف سبک و قابل تنفس تولید کنند. این الیاف به دو نوع تقسیم می‌شوند:

1. الیاف داخلی که بافتی ابریشمی و نرم دارند و گران‌قیمت‌تر هستند.
2. الیاف خارجی که زبرتر بوده و از لایه بیرونی ساقه به دست می‌آیند.

نتیجه‌گیری:

موزها، علاوه بر مصرف مستقیم، در صنایع مختلف از جمله چیپس، آرد موز، و تولید الیاف، کاربردهای متنوعی دارند و پتانسیل بالایی برای افزایش درآمد کشاورزان فراهم می‌کنند.